اثر وزن مخصوص بر روی فشار
اطلاعاتی که در جداول و تصاویری که تاکنون ارائه شده درباره فشار بتن روی قالب آمده است بر این مبناست که بتن دارای وزن مخصوص ۲۴۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب می باشد. اگر بتن مورد استفاده وزن مخصوص دیگری غیر از ۲۴۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب داشته باشد. باید فشار محاسبه شده با استفاده از روابط قبل را توسط یک ضریب اصلاح، تصحیح نمود. بعنوان مثال اگر با استفاده از وزن مخصوص ۲۴۰۰kg / m2 فشار ۳۰۰۰ کیلوگرم بر متر مربع بدست آمده است، بتن سبک با وزن مخصوص kg/ m۳۱۸۰۰ "kg درهمان شرایط باید فشاری معادل
۲۰۰۰= ۳۰۰۰ (2400/1800) ایجاد کند. بطور مشابه اگر از بتنی با وزن مخصوص زیاد مثلا ۴۸۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب استفاده شود، فشار حاصل تحت همان شرایط معادل
kg / m ۶۰۰۰ = ( 2400/4800 (خواهد بود. رابطه (۳ - ۵) را می توان برای تعیین حداکثر فشار ایجاد شده توسط بتنهایی که وزن مخصوص آنها kg/ m۲۴۰۰
نیست بکار برد.
P" = [D/۲۴۰۰] x PM
که در آن Pm = حداکثر فشار اصلاح شده، کیلوگرم بر متر مربع
D= وزن مخصوص بتن، کیلوگرم بر متر مکعب
P= حداکثر فشار ایجاد شده توسط بتن با وزن مخصوص ۲۴۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب، وقتی بتن ریزی در شرایط مشابه انجام شود؛ کیلوگرم بر متر مربع
بارهای قائم وارد بر قالب
علاوه بر بارهای افقی، بارهای قائم نیز بر قالب اثر می کنند. بارهای قائم در اثر وزن بتن تازه، آرماتورها، وزن قالب و تجهیزات قالب بندی، وزن ابزار و تجهیزات و وزن کارگران ایجاد می شود. برای سازه های چند طبقه، طراحی قالب باید با در نظر گرفتن بارهایی که از تمام طبقات بالاتر وارد می شود انجام شود. |
وزن مخصوص بتن برای بیشتر سازه ها حدود ۲۳۰۰ تا ۲۴۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب می باشد. با این وجود، وزن مخصوص بتن می تواند از m/ kg۸۰۰ در بتنهای سبک تا kg / m3۶۴۰۰ در بتنهای سنگین باشد. بار ثقلی قالب باید با احتساب بارهای متمرکز قائم، بارهایگسترده یکنواخت ثقلی و فشارهای قائم وارد بر سطح همانطور که در پاراگرافهای بعدی توصیف شده است در نظر گرفته شود.
برای سقفی که دارای تکیه گاههایی در فواصل ۶ متری در هر دو جهت می باشد که با دال به ضخامت ۱۵ سانتیمتر از بتنی به وزن مخصو ص ۲۴۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب را کند، بار قائم متمرکز که بر تکیه گاه ها در اثر بار مرده بتن وارد می شود، عبارتست از:
x ( ۰ / ۱۵ ) = ۱۲٫۹۶۰ kg (۶۸۶) × ۲۴۰۰ وہ برای تیر یکسره بتنی به عرض ۴۰ و ارتفاع ۶۰ سانتیمتر که از بتن با وزن مخصره کیلوگرم بر متر مربع ساخته می شود، بار قائم يکنواختی که بر هر متر طول قالب زیر . می شود برابر است با:
= ۲۴۰۰ x (۰/۴ ۶۰/۶) = ۵۷۶ kg/m
برای دال ۱۵ سانتیمتری از بتن با وزن مخصوص "۲۴۰۰kgفشار بار مرده بتن روی قالب دال بصورت زیر قابل محاسبه است:
F, = ۲۴۰۰x۰/۱۵ = ۳۶۰ kg/m !
علاوه بر وزن بتن، وزن قالب بندی، ابزار و آرماتورها نیز باید جزو بارهای قائم که بر قالب اثر میکند در نظر گرفته شود. مجموع وزن بتن، فولاد و قالب، بار مرده سیستم قالب بندی را تشکیل می دهد. علاوه بر بارهای مرده، بارهای زنده نیز بر قالب اثر می کند. بارهای زنده شامل وزن کارگران، ابزار، تجهیزات و مصالح انبار شده بر روی قالب می باشد. در گذشته، از دامپر موتوری برای حمل بتن و بتن ریزی دال استفاده می شد. این ماشین بار زنده قابل ملاحظه ای به قالب دال اعمال میکند چرا که وزن آن درحالت پربیش از 1500کیلوگرم می باشد امروزه استفاده از تکنیک پمپاژ بتن
جایگزین دامپر موتوری شده است، که از آن به عنوان یک روش صنعتی متداول برای بتن ریزی و پخش بتن استفاده می شود. در چنین شرایطی کمیته ۳۴۷ AC توصیه میکند حداقل ۲۵۰ کیلوگرم بر متر مربع بار زنده برای کارگران
، ابزار و تجهیزات لحاظ شود. در شرایطی که از دامپر موتوری بر روی قالب استفاده می شود، بار زنده بیش از ۳۷۵ کیلوگرم بر من مربع می باشد. کمینه ۳۴۷ ACI توصیه می کند مجموع بار مرده و زنده حداقل ۵۰۰ کیلوگرم بر متر مربع در نظر گرفته شود و در شرایطی که از دامپر استفاده می شود، دست کم ۶۰۰ کیلوگرم بر متر مربع در نظر گرفته شود.
بنابراین، قالب دالهای بتنی باید بار کارگران و تجهیزات (بار زنده) به علاوه وزن بتن تازه ریخته شده ( بار مرده) را تحمل کند. برای بتن با وزن مخصوص معمولی (۲۴۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب) وزن بتن تازه باری معادل ۱۲۰ کیلوگرم بر متر مربع به ازای هر ۵ سانتیمتر ضخامت ب قالب اعمال میکند. جدول ۳-۳ حداقل بارهای طراحی را در شرایطی که از دامپر موتوری دستی برای بتن ریزی استفاده می شود ارائه می دهد این بار ها دربرگیرنده وزن بتن ،دامپر وکارگران می باشد.